Džamija Kušlat je jedna od najstarijih u BiH, datira iz 15. vijeka. To je bila vojna džamija, jer se nalazi u samoj tvrđavi, ali je služila i za stanovništvo iz okolnih naselja. Čuvena džamija na špicastoj stijeni Kušlat u zvorničkom naselju Pahljevići kod Drinjače vijekovima svjedoči duhovnosti toga kraja.
Džamija se smatra jednom od najstarijih u Bosni i Hercegovini, a radi se o jedinstvenom objektu izgrađenom u ranom osmanskom periodu u 15. vijeku, između 1460. i 1480. godine. Smještena je na stijeni pored puta između Zvornika i Konjević-Polja. Tokom 2022 godine izgrađene su stepenice koje omogućavaju lakši i brži prilaz ovoj džamiji.
U vrijeme agresije na Bosnu i Hercegovinu (1992-1995), prema svjedočenju mještana sela Pahljevići, vojne i policijske strukture Republike srpske zapalile su džamiju 14. marta 1993. godine, nakon agresivne oružane okupacije ovih prostora. Obnova džamije uslijedila je nakon povratka Bošnjaka u okolna mjesta i administrativnih priprema koje je provela Islamska zajednica 2009. godine. Džamija je ponovo izgrađena na istom mjestu, u svojoj izvornoj formi i autentičnim građevinskim materijalom. Svečano je otvorena 1. septembra 2012. godine. Posljednji petak u augustu u džamiji na Kušlatu tradicionalno se obavlja džuma-namaz, uz prisustvo većeg broja vjernika.
U prošlosti je džamija Kušlat bila popularno mjesto i to ne samo za vjernike. Putnike, namjernike, privlačile su i legende vezane za njen nastanak. Svježi jutarnji zrak, umirujuća tišina i dominantni prizor građevine svojevrsna su nagrada svakom posjetitelju koji odluči posjetiti to zdanje.
Tvrđava Kušlat je prije dolaska Osmanlija predstavljala srednjovjekovni utvrđeni grad. Iz ove utvrde štićeni su karavani, ali i obični putnici. Nakon dolaska Osmanlija, a iz duhovne i vjerske potrebe njihovih vojnika, nastala je Kušlat džamija.
Za nju čuveni putopisac Evlija Čelebija veli da je Ebul Fethova, što znači da je izgrađena za vrijeme vladavine sultana Mehmeda Drugog el-Fatiha (Osvajača).
O historiji i posebnosti ove džamije svjedoče i zapisi u brojnim knjigama historije, ali i sjećanja ljudi koji su je pohodili. O ovoj džamiji snimljen je i film “Kušlat džamija u kojoj od petka do petka klanjaju džennetske ptice” u režiji Sulejmana Muratovića.
Dvadesetak kilometara južno od Zvornika, iznad ušća rijeka Jadra i Drinjače, još i danas su vidljivi ruinirani ostaci srednjovjekovnog grada Kušlata i obnovljena džamija s drvenom munarom. Utvrđeni grad Kušlat (Kučlat) nalazi se na visokoj litičastoj stijeni s desne strane ušća rijeke Jadar u Drinjaču.
/TV Podrinje/A.H/interenet